دندانپزشکی بیماران سالمند به سلامت دهان و دندان افراد مسن می پردازد که معمولاً مشکلات پزشکی قابل توجهی دارند و داروهای متعددی مصرف می کنند. علاوه بر این، ممکن است مشکلات روانی و اجتماعی-اقتصادی داشته باشند که به مدیریت دندانپزشکی پیچیده نیاز دارد.
یک فرض اساسی دندانپزشکی سالمندان این است که افراد مسن اغلب علائم پوسیدگی دندان و اختلالات لثه را تجربه می کنند که با علائم تجربه شده توسط افراد جوان متفاوت است. بنابراین درمان دندانپزشکی برای سالمندان با هر گونه محدودیت جسمی و روحی که ممکن است داشته باشند تنظیم می شود.
بهداشت نامناسب دهان و دندان در سالمندان می تواند منجر به از دست دادن اشتها، سوء تغذیه، اختلالات متابولیک و حتی در موارد تغییر شکل صورت، شروع افسردگی شود. بیماری پریودنتال با بیماری قلبی، سکته مغزی، دیابت، پوکی استخوان و سایر بیماری ها مرتبط است.
سالمندان اغلب داروهای زیادی مصرف می کنند که دارای عوارض جانبی نامطلوب مانند خشکی دهان است که یکی از دلایل اصلی پوسیدگی دندان است. اثرات پیری باعث تغییر در وضعیت لب، کارایی جویدن و توانایی بلع و چشایی و افزایش بیماریهای بافتهای سخت و نرم دهان میشود.
آیا امکان دارد دندان هایم را از دست بدهم؟
خیر. با مراقبتهای خانگی مناسب و کمک تیم دندانپزشکی بیماران سالمند ، می توانید دندان های خود را مادام العمر نگه دارید. بیماری لثه و پوسیدگی دندان در هر سنی قابل پیشگیری است.
چه مشکلاتی ممکن است افراد مسن داشته باشند؟
- لثه های شما ممکن است با افزایش سن عقب نشینی کنند (تحلیل شوند) و در نتیجه دندان های شما کمی حساس تر شوند. تیم دندانپزشکی بیماران سالمند میتواند بهترین روشهای مسواک زدن را برای کنترل هرگونه مشکل لثه به شما نشان دهد و ممکن است یک دهانشویه برای مقابله با حساسیت پیشنهاد کند.
- اگر در دست ها یا بازوهای خود مشکل دارید، یا اگر بینایی شما ضعیف است، ممکن است در تمیز کردن درست دندان های خود به مشکل بخورید. تیم دندانپزشکی بیماران سالمند می تواند در مورد استفاده از بهترین وسایل کمکی به شما کمک و راهنمایی کند. یک آینه ذرهبینی و یک نور خوب اغلب مفید هستند.
- اگر در گذشته تعدادی دندان از دست داده اید و بریج یا دندان مصنوعی دارید، ممکن است نیازها و مشکلات خاصی برای تمیز کردن داشته باشید. تیم دندانپزشکی بیماران سالمند میتواند در این مورد به شما کمک کند.
- برخی از افراد به طور منظم داروهایی مصرف می کنند که باعث خشکی دهانشان می شود. بزاق به محافظت از دندان ها در برابر پوسیدگی کمک می کند، بنابراین اگر بزاق کمتری نسبت به معمول دارید، از تیم دندانپزشکی بیماران سالمند راهنمایی بخواهید. یا می توانید محصولات خاص از جمله بزاق مصنوعی را در اکثر داروخانه ها بدون نسخه خریداری کنید.
آیا باید انتظار داشته باشم که لثههایم مشکل داشته باشد؟
بیماری لثه در اثر تجمع باکتری به نام پلاک ایجاد میشود. پلاک به طور مداوم روی دندانهای شما تشکیل میشود. برداشتن این پلاک برای جلوگیری از التهاب لثه (تورم و درد) مهم است. اگر پلاک برداشته نشود، بیماری لثه بهمرورزمان بر استخوان زیر لثه تأثیر میگذارد. این استخوان از ریشههای دندان حمایت میکند، بنابراین دندانهای شما ممکن است بهتدریج لق شوند.
چگونه بفهمم که بیماری لثه دارم؟
ازآنجاییکه اغلب بدون درد است، بسیاری از افراد ممکن است ندانند که به بیماری لثه مبتلا هستند. برخی از علائم رایج عبارتند از:
- لثه هایی که هنگام مسواک زدن خونریزی می کنند.
- لق شدن دندان ها.
- عقب رفتن لثه.
- بوی بد دهان.
همه این علائم را ندارند. ممکن است فقط یکی داشته باشید.
آیا هنوز هم امکان دارد دچار پوسیدگی دندان شوم؟
بله. همان پلاک دندانی که باعث التهاب لثه میشود، میتواند باعث پوسیدگی شود، بهخصوص اگر اغلب غذاها و نوشیدنیهای شیرین مصرف میکنید. هنگامی که لثه عقبرفته است، خطر پوسیدگی در لبه لثه وجود دارد، زیرا “گردن” دندان توسط مینا (پوشش سختی که بیشتر دندان را میپوشاند) محافظت نمیشود.
چگونه میتوانم از بیماری لثه و پوسیدگی دندان جلوگیری کنم؟
پلاکها را به طور کامل از روی دندانهای خود (و اگر دندان مصنوعی دارید) در شب و حداقل یکبار دیگر در روز پاک کنید.
از خمیردندان حاوی فلوراید استفاده کنید. خمیردندانهای مخصوص زیادی در بازار وجود دارد که از جمله آنها میتوان به خمیردندانهای کنترل تارتار و مراقبت کامل اشاره کرد. دندانپزشک شما ممکن است خمیردندان با فلوراید بالاتر را درصورتیکه فکر می کند به آن نیاز دارید تجویز کند.
شما باید حداقل یکبار در روز با استفاده از مسواک بین دندانی یا نخ دندان بین دندانهای خود را تمیز کنید.
دفعات مصرف غذاها و نوشیدنیهای حاوی قند را کاهش دهید به خصوص شیرینی هایی که ماندگاری بیشتری در دهان دارند مانند شیرینی های آب پز یا نعنا.
هر چند وقت یکبار که توصیه می کنند، به طور منظم به تیم دندانپزشکی بیماران سالمند مراجعه کنید
برای تمیزکردن صحیح دندان ها به چه چیزهایی نیاز دارم؟
شما به یک مسواک با سر کوچک، با بافت نرم تا متوسط و یک خمیردندان حاوی فلوراید نیاز دارید. برای کمک به تمیزکردن بین دندان های خود می توانید از “مسواک بین دندانی”، نخ دندان یا نوار استفاده کنید. اگر آرتریت دارید، گرفتن دسته مسواک برایتان دشوار است، اما می توانید آداپتورهای دسته را تهیه کنید.
مسواک های برقی نیز برای افرادی که حرکت محدودی دارند ایده آل هستند. دسته ها ضخیم تر و راحت تر موجود هستند.
ثابت شده است که مسواک های برقی نسبت به مسواک های دستی پلاک بیشتری را از بین می برند، بنابراین همه می توانند از استفاده از آنها بهره مند شوند. محصولات زیادی در دسترس هستند، و تیم دندانپزشکی بیماران سالمند میتواند به شما کمک کند تا بهترین را انتخاب کنید.
چگونه بفهمم که تمام پلاک را از دندانم برداشته ام؟
پلاک ها را می توان با رنگ مخصوصی که روی دندان های شما با یک غنچه پنبه ای رنگ آمیزی شده است، یا با “قرص های مخصوص ” ویژه دندانپزشک رنگآمیزی کرد. این لکه بیضرر است و هر قسمت از دهان شما را که نیاز به توجه بیشتری دارد نشان می دهد. به خصوص به محل برخورد دندان ها و لثه ها نگاه کنید. مسواک زدن بیشتر پلاک های لکه دار را از بین میبرد.
اگر دندان هایم از دست رفته باشد چه کاری میشود انجام داد؟
دندان مصنوعی، بریج یا ایمپلنت جایگزین دندان های از دست رفته می شود تا بتوانید از یک رژیم غذایی سالم لذت ببرید و با اعتمادبهنفس لبخند بزنید.
چه چیزی باعث ایجاد زخم دهان میشود؟
زخمهای دهان میتوانند به دلیل شکستگی دندانها، دندان های مصنوعی نامناسب یا تکه های تیز غذا ایجاد شوند. پس از رفع علت، زخم ها باید در عرض ۳ هفته بهبود یابند. اگر متوجه زخمی شدید که بهبود نمی یابد، فوراً به تیم دندانپزشکی بیماران سالمند مراجعه کنید.
بسیاری از بیماریهای جدی، مانند سرطان دهان، در صورت تشخیص زودهنگام در معاینات معمول، بهتر قابلدرمان هستند.
اگر کسی نتواند از خانه خارج شود چهکار باید بکند؟
برخی از دندانپزشکان کلینیک تاج ویزیتهای خانگی را برای بیماران سالمند انجام میدهند.
ایمپلنت در دندانپزشکی بیماران سالمند:
ایمپلنت های دندانی ریشه های مصنوعی دندانی هستند که در صورت از دست دادن یک یا چند دندان به عنوان جایگزین دائمی استفاده می شوند. ایمپلنت ها پیچ های تیتانیومی کوچکی هستند که مستقیماً در استخوان فک قرار می گیرند. ایمپلنت به عنوان یک تکیه گاه پایدار برای دندان های جایگزین عمل میکند. این میتواند به شکل تاج، بریج یا پروتز ثابت باشد.
از دستدادن دندان میتواند یک تجربه ناراحتکننده باشد. بسیاری از بیمارانی از لبخند زدن با از دستدادن یک یا چند دندان خجالتی میشوند. از دستدادن دندان ها نیز میتواند باعث مشکلاتی در گازگرفتن و جویدن غذا شود. این به این دلیل است که دندانهای اطراف ممکن است هنگام حرکت برای پرکردن شکافها نامرتب شوند. این باعث افزایش فشار روی دندان های باقی مانده می شود. باگذشت زمان، استخوان زیر شکاف ها شروع به تجزیه شدن می کند تا جذب یا تجزیه شود.
دندان مصنوعی در دندانپزشکی بیماران سالمند:
پروتز دندانی که جایگزین برای دندانهای ازدسترفته است که بهصورت سفارشی ساخته میشود. پروتز دندانی که متناسب با نیازهای شخصی بیمار تولید میشود باید کاملاً متناسب با دهان فرد باشد، ظاهری طبیعی داشته باشد و ویژگی استفاده آسان را داشته باشد. از پروتز دندان میتوان برای جایگزینی یک یا چند دندان ازدسترفته استفاده کرد و یا می توان از آن برای جایگزینی همه دندان ها استفاده کرد.
اما در کاربردهای پروتز دندان، حفاظت از دندان های موجود در دهان بیمار در اولویت قرار دارد. پروتز دندان در مناسبترین رنگها متناسب با رنگ دندان فرد تولید میشود؛ بنابراین رنگ دندان مصنوعی فرد ظاهری طبیعی دارد.
هدف اصلی استفاده از پروتز دندان، بازیابی عملکرد جویدن ازدسترفته فرد است. با بازیابی راندمان جویدن فرد، کیفیت زندگی نیز افزایش می یابد. علاوه بر همه اینها، اثرات روانی دندان های شکسته، تغییر رنگ یا تغییر شکل نیز از بین می رود.
درمان تحلیل لثه (پریودنتیت) در دندانپزشکی بیماران سالمند:
درمان تحلیل لثه (پریودنتیت) میتواند توسط دندانپزشک یا متخصص در دندانپزشکی بیماران سالمند انجام شود. هدف از درمان تمیزکردن کامل پاکتهای اطراف دندان و جلوگیری از آسیب بیشتر به استخوان اطراف است.
صاف کردن سطح ریشه میتواند از رشد بیشتر تارتار و باکتری جلوگیری کند و محصولات جانبی باکتریایی را که بهبودی لثه یا چسبندگی مجدد به دندان را به تأخیر میاندازد، از بین ببرد. آنتیبیوتیکهای موضعی یا خوراکی میتوانند به کنترل عفونت باکتریایی کمک کنند.
هنگامی که یک فرد بافت لثه را از دست میدهد، لثه عقب مینشیند. برخی از بافتهای نرم آسیبدیده ممکن است نیاز به تقویت داشته باشند. برای این کار میتوان از پیوند بافت نرم استفاده کرد.
این معمولاً با برداشتن مقدار کمی از بافت از کام فرد یا انتقال آن به ناحیه آسیبدیده با استفاده از بافتی از منبع اهداکننده دیگر اتفاق میافتد. این میتواند به کاهش تحلیل بیشتر لثه کمک کند، ریشههای در معرض دید را بپوشاند و ظاهر دلپذیرتری به دندانهای شما بدهد.
پیوند استخوان در دندانپزشکی بیماران سالمند:
روش پیوند استخوان زمانی انجام میشود که تحلیل لثه (پریودنتیت) استخوان اطراف ریشه دندان را از بین میبرد. قسمتهای مورد استفاده در پیوند ممکن است شامل قسمتهای کوچکی از استخوانهای خود فرد باشد، ممکن است از استخوانهای مصنوعی ساخته شده باشد یا ممکن است اهدایی باشد. پیوند استخوان با نگهداشتن دندان در جای خود از دستدادن دندان جلوگیری میکند. همچنین بهعنوان بستری برای رشد مجدد طبیعی استخوان عمل میکند.
درمان بازسازی بافت هدایت شده به استخوانهای تخریب شده توسط باکتریها اجازه می دهد تا دوباره رشد کنند. در یک رویکرد، دندانپزشک شما یکتکه پارچه زیستسازگار را بین استخوان موجود و دندان شما قرار میدهد. این ماده از ورود بافت نرم ناخواسته به ناحیه بهبودی جلوگیری میکند و در عوض به استخوان فرصت میدهد تا دوباره رشد کند.
تکنیک دیگر شامل استفاده از ژل مخصوص، یعنی پروتئینهای محرک بافت، روی ریشه دندان بیمار است. این ژل حاوی همان پروتئینهای موجود در رشد مینای دندان است و به استخوان و بافت سالم اجازه رشد میدهد.
6 نظر
خیلی زیبا بود مهندس
چقد خوبین شما
خرید آنلاین هم دارید
حرفتون خیلی عالیه
خیلی دنبال این موضوع بودم
میشه مطلب رو توی وبلاگ خودم بزارم؟