تا حال این اتفاق افتاده است که برای انجام کارهای دندانپزشکی مانند نصب ونیر دندان، لمینت دندان، کامپوزیت و بقیه موارد به یک کلینیک دندانپزشکی مراجعه کنید؛ اما به جای اینکه اسم دندان و یا شماره آن را به کار ببرید با انگشت تک تک دندانها را نشان دهید تا دندانپزشک متوجه شود که کدام دندان مشکل دارد؟
می خواهید با یک چشم به هم زدن شماره دندان هایی که می‌خواهید پزشک بر روی آن کار کند را به دندانپزشک بگویید؟ پس این مقاله را تا پایان مطالعه کنید تا با انواع روشهای شماره گذاری دندانها آشنا گردید. در ادامه همراه کلینیک دندانپزشکی تاج باشید تا شماره گذاری دندان ها را به طور کامل بررسی کنیم.
شماره دندانهای فک بالا
در هر فک ۴ دندان عقبی، دو دندان نیش و ۴ دندان آسیا می باشد هر یک از این دندانها نقش تاثیرگذاری در جویدن و زیبایی صورت دارد، در صورتی که یکی از این دندانها دچار آسیب شود برای هضم و دستگاه گوارش و زیبایی شخص تاثیر منفی می‌گذارد.
دندانهای عقبی وظیفه تکه تکه کردن غذا و دندانهای نیش مسئولیت نگهداری قسمت‌هایی از غذا و بریدن نان را دارد و دندانهای آسیا هم مسئولیت ساییدن و له کردن غذا برای قرار دادن را بر عهده دارند، دندانهای شیری عموماً قبل از شش سالگی در دهان هستند و از سن شش سالگی شروع به افتادن میکنند.
زمانی که دندانهای دائمی شروع به بیرون آمدن میکنند برای جوانه زدن سبب افتادن دندانهای شیری میشود، هنگامی که دندانهای شیری می افتد مدتی بعد از آن دندان دائمی به جای آن بیرون می آید. افتادن دندانهای شیری از سن ۶ سالگی شروع و تا ۱۲ سالگی عموماً همه دندانهای دائمی بیرون می‌آید در این زمان دندان عقل است که با مقداری تأخیر جوانه می زند که در بسیاری از مواقع امکان دارد به صورت دندان نهفته در داخل لثه باقی بماند.
بیشتر بخوانید: بافت سفید در ناحیه دندان کشیده شده
اسم دندانها در دندانپزشکی
هر انسان در طول زندگی دارای دو نوع دندان می باشد ،دندانهای شیری و دندانهای دائمی و سه دوره بر آنها می‌گذرد دوره دندانهای شیری و دندانهای مخلوط که دندانهای دائمی به جای دندانهای شیری قرار می گیرد و ترکیبی از دندانهای شیری و دائمی می باشد و در پایان هم دوره دندان دائمی است.
زمان رویش دندانهای شیری
زمان بیرون آمدن دندانهای شیری تقریبا شش ماهگی است و زمان کامل شدن دندانهای شیری هم دو تا ۲ و نیم سالگی است، همه دندانهای شیری ۲۰ عدد است که در هر نیم فک ۵ دندان وجود دارد. اسامی دندانهای شیری به ترتیب عبارت اند از: پیش میانی و یا ثنایای پیش طرفی و یا کناری و نیش و آسیای شیری اول و دوم.
مسئولیت دندانهای شیری حفاظت کردن و مراقبت از تغذیه کودک و صحبت کردن درست و ایجاد فضای لازم برای رشد دندانهای دیگر است. در علم شماره دندانها هر یک از دندانهای شیری نیز یک شماره خاص دارد.
زمان رویش دندانهای دائمی
زمان بیرون آمدن اولین دندان دائمی تقریباً ۶ سالگی می باشد، زمان کامل شدن دندانهای دائمی غیر از عقل در ۱۲ تا ۱۳ سالگی می باشد و همه دندانهای دائمی همراه با دندانهای عقل ۳۲ عدد می باشد که در هر نیم فک ۸ عدد دندان قرار دارد در شماره دندان ها، هر یک از دندانهای دائمی نیز دارای شماره ای مخصوص می باشند.
چرا دندانها را شماره‌گذاری میکنند؟
تصور کنید که دندانپزشکان تنها با اشاره دندانهای بیمار را مشخص می‌کند و هیچ شیوه‌ای برای شناسایی دندان وجود ندارد به نظر شما چنین سیستمی می تواند پاسخگو باشد طبیعتاً دندانپزشکان برای اینکه انواع دندانها و موقعیت آنها را شناسایی کنند از شماره دندانها استفاده می نمایند به وسیله این کار به راحتی می‌توانند به جای اشاره کردن به دندانی که نیاز به بهبود و درمان دارد از شماره دندانها استفاده میکنند.
نامگذاری دندانها عموماً بین دستیاران و دندانپزشکان کارایی دارد، اما اگر مراجعین هم بدانند شماره دندانها به چه شکل است بهتر خواهند توانست دندان آسیب دیده را مشخص کنند.
بیشتر بخوانید: ۵ درمان خانگی التهاب کام دهان و عفونت سقف دهان
نام گذاری دندانها
پس از آنکه با سیستم‌های گوناگون شماره دندانها آشنا شدید الان به سراغ نامگذاری دندانها خواهیم رفت.
دندان پیش
دندانهای پیش به آن دندان هایی گفته می شود که در وسط و قسمت جلویی فک می باشد و به آسانی قابل دیدن هستند، دندانهای پیش سطحی صاف دارند و برای خرد کردن و بریدن غذا از آنها استفاده می شود. بیشتر افراد به شکل طبیعی ۸ دندان پیش دارند که ۴ دندان در قسمت بالا و ۴ تا در قسمت پایین می‌باشد، دندانهای پیش اولین دندان هایی می باشند که در کودکان خردسال از لثه خارج میشود.
دندان نیش
دندانهای نوک تیزی هستند که در کنار دندانهای پیش قرار می‌گیرند، این دندانها به اسم دندانهای چشمی هم شناخته می‌شوند به این دلیل که دقیقاً در زیر کاسه چشم قرار گرفته است وظیفه ای که این دندانها دارد سوراخ کردن و تکه کردن غذا می باشد.
دندان آسیاب کوچک
۸ دندان صاف که در پشت دهان قرار می‌گیرد دندان آسیاب وظیفه این دندان جویدن غذا می باشد این دندان در بین همه دندانهای آسیاب و نیش بزرگ قرار دارد.
دندان آسیاب بزرگ
به دوازده دندان که در چهار قسمت انتهایی طرفین فک‌های بالا و پایین قرار دارد دندان آسیاب بزرگ می‌گویند آنها در ۱۸ سالگی بیرون می آید.
بیشتر بخوانید: دندانپزشکی اقساطی در تهران، نگران هزینه های درمان نباشید!
دندان عقل
بین سن ۱۶ تا ۲۰ سالگی ۴ دندان آسیاب بزرگ سوم که در قسمت انتهایی دهان شروع به بیرون آمدن میکنند به نام دندان عقل شناخته میشود؛ محافظت از این دندانها سخت تر از بقیه دندان هاست چون در انتهای دندان قرار می‌گیرند و دسترسی به آنها خیلی سخت است.
سخن آخر
آنچه در این مقاله بیان شد مطالبی در رابطه با شماره دندانها است که هر یک از دندانها در دهان دارای یک شماره خاص می باشد که به آن شماره دندانها گفته می شود و بین پزشکان و دندانپزشکان و دستیاران آنها شناخته میشود و اگر مراجعین که دندانهای آنها دچار آسیب است از این اعداد و شماره‌ها اطلاع داشته باشند راحت‌تر می‌توانند به درمان دندان خود بپردازند و نیازی نیست که برای نشان دادن دندان آسیب دیده از ایما و اشاره استفاده کنند.
به دلیل عدم آگاهی از این دانش در بسیاری مواقع اینگونه اتفاق افتاده که پزشک دندانی که درد نداشته را کشیده است و بعد که متوجه شده اند دیدند که علت آن این بوده که اشتباها به دکتر گفته شده و یا این که دکتر به خوبی متوجه نشده است و دو دندان خراب در کنار هم بوده و دکتر اولین دندانی که دیده را کشیده است.
سوالات متداول
-
چرا شماره‌گذاری دندانها اهمیت دارد؟
شماره‌گذاری دندانها به دندانپزشکان کمک می‌کند تا به راحتی و دقیق دندان مورد نظر را شناسایی و درمان کنند. این سیستم نه تنها از اشتباهات جلوگیری می‌کند بلکه باعث میشود روند درمان سریع‌تر و مؤثرتر انجام شود. در مواردی که بیمار نمی‌تواند به درستی دندان مورد نظر را نشان دهد، استفاده از شماره دندانها مشکلات را به حداقل می‌رساند.
-
چگونه می‌توان شماره‌گذاری دندانها را یاد گرفت؟
برای یادگیری شماره‌گذاری دندانها می‌توانید از نمودارهای دندانپزشکی استفاده کنید که معمولاً در کلینیک‌های دندانپزشکی و کتاب‌های مرجع دندانپزشکی یافت می‌شوند. همچنین بسیاری از منابع آنلاین وجود دارند که به صورت تصویری و توضیحی این شماره‌گذاری را آموزش می‌دهند. آگاهی از این شماره‌گذاری‌ها به بیماران کمک می‌کند تا در هنگام مراجعه به دندانپزشک بهتر بتوانند مشکل خود را بیان کنند.
-
آیا شماره‌گذاری دندانها در کشورهای مختلف متفاوت است؟
بله، سیستم‌های مختلفی برای شماره‌گذاری دندانها در کشورهای مختلف وجود دارد. دو سیستم رایج بین‌المللی عبارتند از:
– سیستم یونیورسال (Universal Numbering System) که بیشتر در آمریکا استفاده میشود.
– سیستم فدراسیون دندانپزشکی بین‌المللی (FDI Numbering System) که بیشتر در اروپا و سایر نقاط جهان رایج است.
این تفاوت‌ها ممکن است برای بیمارانی که به کشورهای مختلف سفر میکنند اهمیت پیدا کند، لذا آگاهی از سیستم‌های مختلف می‌تواند مفید باشد.
-
چگونه می‌توان شماره دندانهای شیری و دائمی را از هم تشخیص داد؟
دندانهای شیری و دائمی هر کدام دارای شماره‌های مخصوص به خود هستند. دندانهای شیری با حروف الفبا (A تا T) در سیستم یونیورسال و با شماره‌های ۵۱ تا ۸۵ در سیستم FDI مشخص می‌شوند. دندانهای دائمی با شماره‌های ۱ تا ۳۲ در سیستم یونیورسال و ۱۱ تا ۴۸ در سیستم FDI شناخته می‌شوند. با آشنایی به این سیستم‌ها، می‌توان به راحتی تفاوت بین دندانهای شیری و دائمی را تشخیص داد و از شماره‌گذاری درست استفاده کرد.
