اگر بعد از مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن متوجه مقداری خون شده‌اید، نترسید. دلایل متعددی برای خونریزی لثه‌ها هنگام مسواک زدن وجود دارد. در این شرایط ممکن است این سوال برای شما مطرح شود که علت خونریزی لثه هنگام مسواک زدن چیست؟ و مهمتر از آن، چه کاری می‌توانید برای جلوگیری از آن انجام دهید؟ در ادامه این نوشتار با علل شایع خونریزی لثه بعد از مسواک زدن و زمان مراجعه به دندانپزشک آشنا خواهید شد.
چه چیزی باعث خونریزی لثه هنگام مسواک زدن می‌شود؟
دلایل متعددی برای علت خونریزی لثه هنگام مسواک زدن وجود دارد. برخی از علل شدیدتر از سایرین هستند. شایع‌ترین علل عبارتند از:
- التهاب لثه
- داروها
- تغییر در روال بهداشت دهان و دندان
- مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن خیلی شدید یا با فشار زیاد
- ژنژیویت بارداری
برای هر کدام از این علل روش‌های درمانی مختلفی وجود دارد. به عنوان مثال راهکارهای مختلفی برای درمان خانگی تحلیل لثه توصیه می‌شود. برای اطلاع از آنها می‌توانید به مقاله‌ای با همین عنوان در سایت کلینیک تاج مراجعه کنید.
1. التهاب لثه و احتمال بیماری پریودنتال
علت اصلی خونریزی لثه، التهاب لثه است که به عنوان بیماری لثه یا بیماری پریودنتال نیز شناخته می‌شود. التهاب لثه می‌تواند موجب ایجاد لثه‌های متورم و حساس شود، از این رو امکان دارد در حین مسواک زدن خونریزی را تجربه کنید. وقتی پلاک روی دندان‌ها و خط لثه با مسواک زدن و نخ دندان برداشته نمی‌شود، باکتری‌های موجود در پلاک می‌توانند لثه‌ها را آلوده و تحریک کنند.
باید توجه داشته باشید که علت اصلی التهاب لثه، بهداشت نامناسب دهان و دندان است که در صورت درمان نشدن، می‌تواند به بیماری پریودنتال تبدیل شود. خبر خوب این است که می‌توانید با مراجعه به دندانپزشک یا متخصص بهداشت به محض ظاهر شدن علائم اولیه، از بروز این بیماری پیشگیری کرده و التهاب لثه درمان کنید.
اگر دندانپزشک شما التهاب لثه را تشخیص داده است، باید توجه داشته باشید که التهاب لثه می‌تواند زمینه‌ساز سایر بیماری‌ها باشد. به گفته آکادمی پریودنتولوژی آمریکا، بین دیابت و بیماری لثه یک رابطه دو طرفه وجود دارد که هر یک خطر ابتلا به دیگری را افزایش می‌دهد. همچنین ارتباط بالقوه‌ای بین بیماری لثه و سایر بیماری‌های شدید سلامتی مانند بیماری قلبی و سکته وجود دارد.
2. داروهای رقیق کننده و کاهش توانایی لخته شدن خون
داروهای رقیق کننده خون همچنین می‌توانند با کاهش توانایی لخته شدن خون باعث خونریزی لثه هنگام مسواک زدن شوند. اگر این اتفاق برای شما افتاد به دندانپزشک و پزشک خود اطلاع دهید و در طول قرار ملاقات‌های منظم خود در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید به دندانپزشک خود اطلاع دهید. اگر خونریزی شدیدتر شد، فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید.
3. تغییرات در روال مراقبت از دندان
اگر قبلاً به طور مرتب نخ دندان نکشیده‌اید، ممکن است هنگام شروع نخ دندان کشیدن لثه‌ها بین دندان‌هایتان خونریزی کنند، اما این عارضه باید طی یک هفته با نخ دندان کشیدن مداوم برطرف شود. اگر خونریزی ادامه داشت، به دندانپزشک مراجعه کنید، زیرا ممکن است نشانه‌ای از التهاب لثه باشد. به خاطر داشته باشید استفاده از یک مسواک سفت نیز ممکن است منجر به خونریزی لثه شود.
4. مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن خیلی شدید
در صورت مسواک زدن و نخ دندان کشیدن باید ملایمت داشته باشید. تا زمانی که مسواک و نخ دندان را با فشار استفاده می‌کنید احتمال خونریزی لثه وجود دارد. نخ دندان کشیدن و مسواک زدن برای سلامت دهان و دندان حیاتی هستند، بنابراین از مسواک نرم استفاده می کنید، به خاطر داشته باشید در صورت تعویض مسواک خونریزی باید ظرف یک هفته متوقف شود.
نکته: در هنگام خرید مسواک و نخ دندان به نوع دندان‌ها و لثه خود توجه داشته باشید. مسواک مناسب به بهبود بهداشت دهان و دندان کمک می‌کند، اما مسواک نامناسب ممکن است به دندان‌ها و لثه شما آسیب بزند. به عنوان مثال افرادی که ارتودنسی یا لمینت کرده‌اند باید از مسواک ارتودنسی یا لمینت (مسواک مخصوص خود) استفاده کنند.
5. ژنژیویت بارداری؛ التهاب ناشی از تغییرات هورمونی
زنان باردار ممکن است خونریزی لثه‌ها هنگام مسواک زدن تجربه کنند. انجمن بارداری آمریکا این بیماری را “ژنژیویت بارداری” می‌نامد.در این شرایط هورمون‌ها می‌توانند پاسخ بدن به باکتریایی که باعث بیماری لثه می‌شوند را تغییر دهند و باعث التهاب شوند. مراجعه به دندانپزشک، مسواک زدن منظم و نخ دندان کشیدن روزانه می‌تواند به جلوگیری از بدتر شدن التهاب لثه و خونریزی کمک کند.
سایر علل خونریزی لثه‌ها هنگام مسواک زدن
علت خونریزی لثه‌ها هنگام مسواک زدن می‌تواند ناشی از چندین عامل کمتر رایج باشد که عبارتند از:
- کمبود مواد مغذی: برخی از مواد مغذی نقش مهمی در سلامت لثه ایفا می‌کنند، به ویژه ویتامین‌های C، D و K. تمامی این ویتامین‌ها در عملکرد سالم ایمنی و بهبودی نقش دارند، بنابراین کمبود هر یک از این ویتامین‌ها می‌تواند لثه‌ها را در برابر عفونت، ضربه و خونریزی آسیب‌پذیرتر کند. ویتامین K نیز برای لخته شدن خون مورد نیاز است.
- یائسگی: مانند بارداری، یائسگی زمان نوسانات شدید هورمونی است که می‌تواند منجر به خونریزی لثه هنگام مسواک زدن شود.
- دیابت: دیابت کنترل نشده باعث افزایش قند خون می‌شود که می‌تواند به بیماری لثه و خونریزی لثه کمک کند.
- اختلالات خونی: شرایطی مانند لوسمی یا هموفیلی، می‌توانند خونریزی را محتمل‌تر و کنترل آن را سخت‌تر کنند.
اگر علت خونریزی لثه هنگام مسواک زدن برای شما به دلایل بالا باشد باید قبل از درمان‌های خانگی مانند تعویض مسواک و استفاده از دهانشویه ابتدا به پزشک مراجعه کنید و راهکار قطعی درمان را دریافت کنید.
روش‌های درمانی خونریزی لثه هنگام مسواک زدن
بهترین راه برای جلوگیری از خونریزی لثه هنگام مسواک زدن به علت آن بستگی دارد، بنابراین باید برای تشخیص درست به دندانپزشک مراجعه کنید. برای مثال اگر به ژنژیویت خفیف مبتلا هستید، علائم شما ممکن است با چند تغییر در روال بهداشت دهان و شیوه زندگی شما بهبود یابد.
- مسواک زدن دو بار در روز با یک خمیر دندان ضد پلاک و یک مسواک نرم
- نخ دندان کشیدن هر روز یا استفاده از پاک کننده بین دندانی
- مسواک و نخ دندان کشیدن با ملایمت
- استفاده از دهانشویه ضد میکروبی یک بار در روز
- مصرف میوه‌ها و سبزیجات ترد
- کاهش مصرف غذاها و نوشیدنی‌های شیرین
- ترک سیگار یا استفاده از تنباکو
اگر مدتی است که از خدمات جرم‌گیری و پاکسازی لثه استفاده نکرده‌اید بهترین زمان است که برای این خدمات نوبت رزرو کنید. شما می‌توانید با مراجعه به کلینیک دندانپزشکی تاج که یک دندانپزشکی شبانه روزی غرب تهران است در هر ساعت از شبانه روز این خدمات را به بهترین شکل دریافت کنید.
برای خونریزی هنگام مسواک زدن چه زمان باید به دندانپزشک مراجعه کرد؟
اگر علت خونریزی لثه هنگام مسواک زدن را نمی‌دانید و خونریزی همچنان ادامه دارد باید در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کنید. مشاهده علائم زیر زنگ خطری برای مراجعه به دندانپزشک هستند:
- علائم ژنژیویت پس از چند هفته بهداشت کامل و مداوم دهان بهبود نمی یابد.
- علائم بیماری لثه پیشرفته‌تر مانند عقب‌رفتگی لثه یا لق شدن دندان‌ها را دارید.
- مقدار زیادی پلاک یا تارتار (پلاک سخت شده) دارید که فقط به صورت حرفه‌ای می‌توان آنها را از بین برد.
- علائم عفونت دندان مانند تب یا تورم یا درد در صورت و فک دارید.
- ضربه یا آسیب به لثه‌های خود داشته‌اید و آنها در حال بهبود نیستند.
- خونریزی لثه شدید است یا بعد از مسواک زدن متوقف نمی‌شود.
اگر به بیماری خاص مبتلا هستید یا دارویی خاص مصرف می‌کنید که ممکن است علت خونریزی لثه هنگام مسواک زدن باشد باید به دندانپزشک مراجعه کنید و در خصوص بیماری و مصرف داروها به او اطلاع دهید.
اگر خونریزی لثه را نادیده بگیریم چه اتفاقی می‌افتد؟
خونریزی لثه هنگام مسواک زدن می‌تواند نشانه یک مشکل زمینه‌ای مانند التهاب لثه باشد که نیاز به درمان دارد. ژنژیویت با درمان سریع قابل برگشت است، اما اگر به پریودنتیت تبدیل شود، ممکن است آسیب جبران‌ناپذیری به دندان‌ها، لثه‌ها و استخوان فک وارد کند. به همین دلیل، خونریزی لثه هنگام مسواک زدن را هرگز نباید نادیده گرفت.
یادداشت پایانی؛ بررسی سلامت دندان‌ها و لثه در کلینیک تاج
برای کاهش خطر خونریزی لثه هنگام مسواک زدن یا کاهش تحریک لثه، بهداشت دهان و دندان را با استفاده از یک مسواک نرم و نخ دندان کشیدن ملایم رعایت کنید. همچنین برای معاینه‌های دوره‌ای دهان و دندان برنامه‌ریزی کنید تا بتوانید از التهاب لثه و بیماری شدیدتر لثه جلوگیری کنید.
در صورتی که علت خونریزی لثه هنگام مسواک زدن را نمی‌دانید بهتر است قبل از خوددرمانی به دندانپزشک مراجعه کنید. شما می‌توانید برای بررسی زودتر به دندانپزشکیهای شبانه روزی مراجعه کنید. کلینیک دندانپزشکی شبانه وزی تاج یک یاز بهترین دندانپزشکیهای شبانه روزی غرب تهران است که طور 24 ساعته آماده ارائه خدمات به مراجعین است. شما می‌توانید برای دریافت نوبت دندانپزشکی به سایت یا ایمیل دندانپزشکی شبانه روزی تاج مراجعه کرده یا به صورت حضوری به این دندانپزشکی مراجعه کنید:
- آدرس دندانپزشکی شبانه روزی تاج: جنت آباد مرکزی، تقاطع نیایش (چهار راه ایرانپارس) طبقه فوقانی بانک سپه، پلاک ۲
- آدرس صفحه اینستاگرام کلینیک شبانه روزی دندانپزشکی تاج
سوالات متداول علت خونریزی لثه هنگام مسواک زدن
۱. چرا بعد از مسواک زدن لثه‌های من خونریزی می‌کند؟
خونریزی لثه معمولاً نشانه التهاب (ژنژیویت) است که به دلیل تجمع پلاک‌های باکتریایی در خط لثه ایجاد می‌شود. همچنین، مسواک زدن با فشار زیاد یا استفاده از مسواک با الیاف سخت هم می‌تواند باعث خونریزی شود.
۲. آیا خونریزی لثه نشانه بیماری جدی است؟
در مراحل اولیه، خونریزی لثه معمولاً به دلیل التهاب ساده است، اما اگر ادامه پیدا کند، ممکن است به بیماری‌های پیشرفته‌تر لثه (پریودنتیت) منجر شود. همچنین، برخی مشکلات سیستمیک مانند دیابت یا کمبود ویتامین C و K هم می‌توانند باعث خونریزی لثه شوند.
۳. چگونه می‌توانم خونریزی لثه را متوقف کنم؟
رعایت بهداشت دهان و دندان، استفاده از مسواک نرم، نخ دندان کشیدن منظم، دهانشویه‌های ضدعفونی‌کننده (مثل کلرهگزیدین یا گیاهی)، و مصرف غذاهای غنی از ویتامین C می‌تواند به کاهش خونریزی کمک کند.
۴. آیا باید هنگام خونریزی لثه مسواک زدن را متوقف کنم؟
خیر، مسواک نزدن باعث تجمع بیشتر پلاک‌های باکتریایی و تشدید التهاب لثه می‌شود. فقط باید از مسواک نرم استفاده کنید و با ملایمت مسواک بزنید.
۵. چه زمانی باید برای خونریزی لثه به دندانپزشک مراجعه کنم؟
اگر خونریزی لثه بیش از دو هفته ادامه داشته باشد، همراه با درد، تورم، بوی بد دهان یا عقب‌نشینی لثه باشد، حتماً باید به دندانپزشک مراجعه کنید، زیرا ممکن است نشانه بیماری لثه باشد.
