آمادهسازی دندان برای روکش یکی از مراحل اساسی در دندانپزشکی است. این فرآیند باید به گونهای انجام شود که روکش به خوبی بر روی دندان قرار گرفته و عملکرد بهینهای داشته باشد. حفظ ساختار دندان طبیعی و تأمین زیبایی و استحکام روکش از اهداف اصلی تراش دندان برای روکش به شمار میآید.
تراش دندان بسته به نوع روکش، نیازمند تکنیکهای خاصی است. قبل از روکش دندان سؤالاتی مانند اصول تراش دندان، میزان تراش و مراقبتهای پس از آن برای بسیاری از بیماران مطرح میشود. در این مقاله از وبسایت دندانپزشکی شبانه روزی تاج به بررسی انواع تراش، نحوه انجام و مراقبتهای پس از آن میپردازیم. تا پایان همراه ما باشید.
تراش دادن دندان برای روکش چیست؟ فراهمکردن فضای کافی!
تراش دندان، مرحله اساسی در فرآیند ساخت روکشهای دندانی است. تراش دادن دندان برای روکش تضمین میکند این روکشها به طور دقیق در جای خود قرار بگیرند و عملکرد مناسبی داشته باشند. فرآیند تراش شامل برداشتن بخشهایی از ساختار دندان و فراهمکردن فضای کافی برای قرارگیری روکش است. روکش میتواند فلزی، سرامیکی یا ترکیبی از مواد مختلف باشد. هدف اصلی از تراش دندان برای روکش تقویت، ترمیم و زیبایی دندان آسیب دیده است. در حالی که روشهای ترمیمی دیگر مانند ایمپلنت دندان برای جایگزینی دندان از دست رفته کارایی دارند.
اصول تراش دندان برای روکش؛7 نکته که در زیبایی هر چه بیشتر روکش اثر دارند!
برای موفقیت در تراش دندان، چند اصل کلیدی وجود دارد که در موفقیت هر چه بیشتر روکش مؤثراست. اصول تراش دندان برای روکش عبارتند از:
- حفظ ساختار دندان: در هنگام تراش دندان باید از تراش بیش از حد جلوگیری کرد تا به پالپ دندان آسیب نرسد. باید تنها مقدار لازم از مینا برداشته شود تا ساختار دندان برای چسباندن روکش به اندازه کافی باقی بماند.
- شکل مقاومت: روکش در برابر نیروهایی احتمالی وارد به دندان جابجا نشود.
- شکل نگهداری: نحوه تراش باید به گونهای باشد که از بیرون آمدن روکش جلوگیری کند.
- دوام ساختاری: باید فضای کافی برای قرار دادن ماده ترمیمی (مثلاً پرسلن یا فلز) ایجاد شود تا روکش قوی و بادوام باقی بماند. ضخامت مناسب ماده انتخابی برای جلوگیری از شکستگی و تضمین دوام طولانی مدت ضروری است.
- یکپارچگی حاشیهای: حاشیهای تمیز و دقیق در انتهای تراش دندان باید ایجاد شود تا از هرگونه شکاف جلوگیری نماید که ممکن است باعث نفوذ باکتری و ذرات غذا شود،.
- حفظ پریودنتیوم (لثه): نباید تراش دندان به گونهای باشد که به بهداشت دهان و دندان آسیب وارد کند. حفظ سلامت بافتهای لثه و جلوگیری از تحریک آنها مهم است.
- عوامل زیباییشناسی: در طراحی تراش دندان باید به زیبایی و ظاهر روکش توجه شود. این نکته به ویژه برای دندانهای قابل مشاهده اهمیت دارد. شکل، خط و رنگ روکش باید با دندانهای طبیعی هماهنگ باشد.
با رعایت اصول مذکور در تراش دندان، روکشهایی با طول عمر بالا و عملکرد مناسب روی دندان قرار میگیرند. در عین حال سلامت دندان و لثهها را حفظ میشود. علاوه بر روکش از روشهای ترمیمی دیگر مانند کامپوزیت دندان نیز برای آسیبهای سطحی و کمعمق استفاده میشود. در روش کامپوزیت، دندان به تراش کمتری نیاز دارد.
نحوه تراش دندان برای روکش؛ معرفی 6 گام اصلی!
در آمادهسازی دندان برای روکش باید مراحل مشخصی بهصورت گامبهگام انجام شود. نحوه تراش دندان برای روکش به شرح زیر است:
- آمادهسازی سطح بالا یا لبه دندان: در این مرحله ارتفاع سطح بالایی دندان (مثل لبه دندانهای جلویی یا نوک دندانهای آسیاب) کمی کاهش داده میشود تا فضای کافی برای روکش ایجاد شود.
- تراشیدن اطراف دندان: اطراف دندان (سمتهای کناری، جلو و پشت) به گونهای تراشیده میشود که روکش به خوبی روی آن بنشیند و جای کافی داشته باشد.
- ایجاد شیارهای کمکی: اگر دندان کوتاه باشد یا نیاز به استحکام بیشتر برای نگهداری روکش داشته باشد از شیارهای کوچکی روی دندان استفاده میشود.
- صاف و گرد کردن لبهها: تمام سطوح تراشیده شده صاف و لبههای تیز گرد میشوند.
- ایجاد خط حاشیه (مارجین): در نهایت، یک خط دقیق و تمیز در اطراف پایین دندان ایجاد میشود تا روکش به خوبی به دندان بچسبد و از نفوذ میکروبها جلوگیری کند.
- آمادهسازی سطح بالایی دندان (کاهش ارتفاع): مقدار کمی از سطح بالایی دندان برداشته میشود تا جایی برای مواد روکش ایجاد شود.
معمولاً برای افرادی که دندانهای آنها به طور کلی سالم است لمینت دندان مناسبتر است. در روش لمینیت حدود حدود 0.3 تا 0.5 میلیمتر از سطح جلویی دندان تراشیده میشود. اما میزان تراش دندان برای روکش حدود ۱.۵ میلیمتر برای سطوح تحت فشار و ۱ میلیمتر برای بقیه دندانها است.
انواع تراش دندان برای روکش؛ بر اساس نوع روکش تراش انجام میگیرد!
انواع تراش دندان برای روکش بر اساس انواع روکش دندان (فلزی، سرامیکی، کامپوزیتی، pfm و ترکیبی)، محل دندان و میزان نیاز به حفظ بافت دندان انتخاب میشود. مهمترین انواع تراش دندان برای روکش عبارتند از:
- تراش Chamfer: مناسب برای روکشهای فلزی و زیرکونیا با عمق کم (0.5 میلیمتر) و کاهش خطر شکست در حاشیه.
- تراش Shoulder: مخصوص روکشهای تمام سرامیکی و PFM؛ لبهای زاویهدار (90 درجه) با عمق 1.0-1.5 میلیمتر برای استحکام بیشتر.
- تراشFeather Edge: برای کاهش دادن بافت دندان؛ اما با ریسک بالای نشت و شکست.
- تراش Beveled Shoulder: ترکیبی از لبه زاویهدار با شیب؛ مناسب برای PFM و کاهش شکست در لبهها.
- تراش Knife Edge: کمترین میزان تراش، مناسب برای برخی روکشهای فلزی یا زیرکونیا با ریسک بالای نشت.
انتخاب نوع تراش بر اساس عواملی مانند نوع روکش، محل دندان و وضعیت دندان بیمار انتخاب میشود. برای مثال، روکشهای سرامیکی به تراشهای عمیقتر نیاز دارند. در حالی که روکشهای فلزی به تراش کمتری نیاز دارند.
در نواحی جلویی دندان که زیبایی اهمیت بیشتری دارد تراشهایی مانند Shoulder ترجیح داده میشود. همچنین، اگر دندان بیمار ضعیف باشد از تراشهایی استفاده میشود که به کمترین میزان، بافت دندان را حذف کنند.
مراحل کاهش ارتفاع سطح دندان برای روکش؛ برای آمادهسازی دندان ضروری است!
برای آمادهسازی دندان جهت روکش، کاهش ارتفاع سطح دندان و تراش لبهها از مراحل کلیدی است. این کار باعث ایجاد فضای کافی برای قرار دادن مواد روکش میشود. مراحل زیر نحوه کاهش ارتفاع سطح دندان را توضیح میدهند:
- ایجاد شیارهای راهنما: ابتدا شیارهای کوچکی روی سطح دندان ایجاد میشود تا میزان برش و تراش دندان مشخص شود.
- حفظ زاویه مناسب: هنگام برش، ابزار باید موازی با شیبهای طبیعی دندان نگه داشته شود تا فرم طبیعی دندان حفظ شود.
- برداشتن قسمتهای اضافی بین شیارها: پس از ایجاد شیارها، قسمتهای اضافی سطح دندان با دقت برداشته میشود.
- ایجاد شیب و شکل طبیعی: فرم سطح دندان تنظیم میشود تا هم عملکرد و هم زیبایی آن حفظ شود.
- تایید عمق کاهش یافته: در پایان، ارتفاع نهایی دندان بررسی میشود تا فضای کافی برای روکش فراهم شده باشد.
مراحل کاهش ارتفاع سطح دندان به دندانپزشک کمک میکنند تا روکش به درستی روی دندان قرار بگیرد. حفظ اصول دقیق در تمامی مراحل تراش دندان، نتیجه نهایی را برای بیمار از نظر عملکرد و زیبایی بهینه میکند.
آمادهسازی لبه دندانهای جلویی؛ میزان تراش دندان برای روکش 1 تا 2 میلیمتر است!
لبه دندانهای جلویی نیازمند آمادهسازی دقیق هستند، زیرا علاوه بر عملکرد، تاثیر زیادی بر زیبایی ظاهری دارند. این مراحل به شکل ساده و گام به گام توضیح داده شده است:
- ابزار مناسب: استفاده از فرزهای گرد و استوانهای برای برش دقیق لبه دندان
- عمق برش: تعیین عمق برش 1 تا 2 میلیمتر برای برش لبهها
- شیار راهنما: ایجاد شیار کنترلی روی دندان برای تنظیم عمق برش
- اصلاح زاویه برای زیبایی و مقاومت: برش زاویهدار در سطح جلویی دندان برای مقاومت بهتر و ظاهری زیباتر
- تراش دو سطحی در دندانهای نیش: تراش دو سطح برای دندانهای نیش که با ساختار طبیعی این دندانها هماهنگ باشد.
آمادهسازی لبه دندانهای جلویی به زیبایی و استحکام نهایی دندان کمک میکند. همچنین، از نظر ظاهری تأثیر زیادی روی لبخند بیمار دارند. رعایت جزئیات در بخش آمادهسازی دندانهای جلویی، نتیجهای طبیعی و باکیفیت برای روکش دندان به همراه خواهد داشت.
تراش دندان برای روکش زیرکونیا؛ از اهمیت و ظرافت بیشتری برخوردار است!
تراش دندان برای روکش زیرکونیا به دلیل دوام و مقاومت بالای این نوع روکش اهمیت زیادی دارد. مراحل اصلی این کار به شرح زیر است:
- کاهش سطح جونده و لبه دندان:از سطح جونده (اکلوزال) و لبه برنده (انسیزال) دندان مقداری تراشیده میشود تا فضای کافی برای قرار گرفتن روکش زیرکونیا ایجاد شود. برای این کار، معمولاً 1.5 تا 2 میلیمتر از سطح دندان تراشیده میشود.
- تراش سطوح محوری (باكال و لينگوال): در نحوه تراش دندان برای روکش زیرکونیا سطوح باكال و لينگوال با زاويهای حدود 3 تا 6 درجه نسبت به محور دندان تراشیده میشوند تا فضای کافی برای قرارگیری روکش ایجاد شود. فرزهای الماسی گرد یا سیلندری برای تراش یکنواخت و بدون زیرکَت به کار میرود.
- آمادهسازی لبهها (مارجین): یک شیار به سبک شیبدار یا پلهدار در لبههای دندان ایجاد میشود. این لبهها باید 0.5 تا 1 میلیمتر بالاتر از لثه باشند. همچنین، باید مانع از نفوذ باکتریها و نشت مواد آماده شوند.
در تراش دندان برای روکش زیرکونیا باید فضای لازم برای روکش دندان بدون فشار اضافی ایجاد شود. جلوگیری از ایجاد گرما و ترکخوردگی در ساختار زیرکونیا ضروری است.
تراش دندان برای زیرکونیا زمان بیشتری نسبت به سایر روکشها میگیرد، زیرا دقت بالا در زاویه و اندازهها اهمیت زیادی دارد. تنظیمات نهایی روکش زیرکونیا باید در محل کلینیک و با دقت انجام شود تا فشار اضافی به روکش وارد نشود. به این دلیل که زیرکونیا انعطافپذیری ندارد و ممکن است ترک بخورد.
تراش دندان برای روکش pfm؛ ترکیبی از فلز و سرامیک!
روکش pfm ترکیبی از فلز و سرامیک است که بخش فلزی آن به عنوان پایه از استحکام بالایی برخوردار است. بخش سرامیکی آن نیز برای زیبایی و تطابق رنگ با دندانهای طبیعی طراحی میشود.
تراش دندان برای روکش PFM (Porcelain-Fused-to-Metal) به معنای تغییرات خاص در ساختار دندان است تا فضای مناسب برای نصب روکش فراهم شود. افزایش طول تاج دندان نیز گاهی برای آمادهسازی دندان جهت نصب روکشهای PFM (پرسلن فریم متال) ضروری است.
بهویژه در روکشهای PFMکه ترکیبی از فلز و پرسلن هستند، افزایش طول تاج به استحکام و زیبایی نهایی دندان کمک میکند. افزایش طول تاج معمولاً با برداشتن لایهای از لثه یا استخوان اطراف دندان انجام میشود.
مراقبت بعد از تراش دندان برای روکش؛ 4 نکته که باید رعایت کنید!
مراقبت بعد از تراش دندان برای روکش بسیار مهم است تا از عوارض احتمالی جلوگیری شود. در اینجا چند نکته اصلی برای مراقبت پس از تراش دندان آورده شده است:
- رعایت بهداشت دهان و دندان: بهداشت دهان پس از تراش دندان باید رعایت شده تا از عفونت یا التهاب لثه جلوگیری شود. مسواک زدن بهطور منظم و استفاده از نخ دندان از اهمیت بالایی برخوردار است.
- استفاده از روکش موقت: معمولاً تا زمان نصب روکش دائمی یک روکش موقت برای دندان قرار داده میشود. این روکش موقت باید از آسیبدیدگی یا کنده شدن دندان جلوگیری کند.
- اجتناب از غذاهای سخت و چسبناک: در مدت زمانی که دندان تراشیدهشده تحت درمان است باید از مصرف غذاهای سفت، چسبناک و داغ خودداری کرد. غذاهای سخت فشار زیادی به دندان وارد میکنند.
- دور نگه داشتن از آسیب: بهتر است از جویدن با دندان تراشیدهشده خودداری کنید تا از آسیب به دندان و روکش موقت جلوگیری شود.
بعد از تراش دندان برای روکش ممکن است دندان حساس شده یا به علت تراش، به بافت نرم اطراف دندان آسیبهای جزئی وارد شود. در این شرایط، استفاده از خمیر دندانهای ضد حساسیت و مراقبتهای دقیق به تسکین دندان کمک کرده و فرآیند بهبودی را تسریع میبخشد. همچنین، مراجعه به دندانپزشک برای بررسی وضعیت و انجام مراحل بعدی درمان ضروری است.
آیا تراش دندان برای روکش درد دارد؟ کمی درد طبیعی است!
کمی حساسیت یا درد بعد از تراشیدن دندان برای روکش طبیعی است. برای تسکین درد دندان بعد از تراش برای روکش میتوانید از مسکنهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن استفاده کنید. همچنین شستشوی دهان با آب گرم و نمک چند بار در روز میتواند به کاهش التهاب و ناراحتی اطراف لثهها و دندان کمک کند.
اگر درد دندان بعد از تراش برای روکش ادامه پیدا کرد یا شدیدتر شد ممکن است نیاز به بررسی وضعیت دندان باشد. در برخی موارد، تنظیم ساده زیر نظر دندانپزشک میتواند درد را تسکین دهد. در صورتی که درد تیز و طولانی مدت داشتید یا علائمی مانند تورم مشاهده کردید با دندانپزشک خود مشورت کنید.
کلینیک شبانه روزی تاج با ارائه بهترین خدمات دندانپزشکی همیشه کنار شماست!
در این مقاله به بررسی موضوع تراش دندان برای روکش پرداختیم. تراش دندان فرآیندی حیاتی برای آمادهسازی و نصب روکشهای دندانی است. بسته به نوع روکش، میزان و نحوه تراش متفاوت است و نیاز به دقت بالایی دارد تا ساختار دندان حفظ شود. تراش دندان شامل مراحل مختلفی از جمله کاهش ارتفاع، ایجاد شیار، تراش لبه دندان و آمادهسازی فضای کافی برای نصب روکش است.
مراقبتهای بعد از تراش دندان مانند استفاده از روکش موقت و رعایت بهداشت دهان از اهمیت بالایی برخوردار است تا از عوارض بعدی احتمالی جلوگیری شود. اگر قصد دارید دندان خود را روکش کنید یا پرسشی در این زمینه دارید میتوانید با کارشناسان کلینیک شبانه روزی تاج تماس حاصل فرمایید. راههای ارتباطی با کلینیک دندانپزشکی تاج به شرح زیر است:
آدرس کلینیک دندانپزشکی تاج: جنتآباد مرکزی، تقاطع نیایش (چهارراه ایرانپارس) طبقه فوقانی بانک سپه، پلاک 2
تلفن تماس کلینیک تاج: 02144444103
صفحه اینستاگرام کلینیک دندانپزشکی تاج: https://instagram.com/dentaj_clinic
کلینیک دندانپزشکی تاج به صورت شبانه روزی حتی در روزهای تعطیل آماده ارائه کلیه خدمات اعم ترمیم و زیبایی دندان، ارتودنسی دندان و دندانپزشکی کودکان به شما عزیران است
سوالات متداول:
چرا تراش دندان قبل از نصب روکش ضروری است؟
تراش دندان فضای کافی برای نصب روکش و تضمین عملکرد صحیح آن را فراهم میکند.
چه نوع روکشهایی نیاز به تراش بیشتر دارند؟
روکشهای سرامیکی به تراش بیشتری نسبت به روکشهای فلزی نیاز دارند.
آیا تراش دندان برای روکش باعث آسیب به دندانهای اصلی میشود؟
اگر تراش دندان برای روکش به درستی انجام شود آسیب کمتری وارد میآورد. اما اگر تراش دندان به درستی انجام نشود، ممکن است دندان آسیب ببیند.
میتوان از عوارض احتمالی تراش دندان برای روکش جلوگیری کرد؟
رعایت مراقبتهای بعد از تراش دندان و مشاوره با دندانپزشک متخصص میتواند از عوارض جلوگیری کند.
آیا تراش دندان برای روکش را باید فقط دندانپزشکان ماهر انجام دهند؟
بله، چون دقت بالا در تراش دندان برای روکش ضروری است تا نتایج موفقیتآمیز حاصل شود.
آیا دندانهایی با تراش زیاد برای روکش مستعد پوسیدگی هستند؟
بله، اگر تراش بیش از حد انجام شود دندان ممکن است حساس و مستعد پوسیدگی گردد.