آیا میدانستید که طبق آمار سازمان بهداشت جهانی (WHO)بیش از2.3 میلیارد نفر در سراسر جهان دچار پوسیدگی دندان هستند؟ یکی از رایجترین روشهای درمان پوسیدگی، استفاده از مواد پر کردن دندان است. اما با وجود انواع مختلف ماده پر کردن دندان، انتخاب مناسبترین گزینه برای افراد کمی چالشبرانگیز میشود. در این مقاله از درمانگاه دندانپزشکی شبانه روزی تاج به بررسی انواع مواد پر کردن دندان، مزایا و معایب هر یک میپردازیم. با ما همراه باشید تا بهترین تصمیم را برای سلامت و زیبایی دندانهای خود بگیرید.
پر کردن دندان چیست و چه مراحلی دارد؟ درمان پوسیدگی با مواد پر کننده!
دندانپزشک برای درمان پوسیدگی، قسمت پوسیده دندان را برمیدارد. سپس ناحیه آسیب دیده دندان را پر میکند. پر کردن دندان در موارد زیر به کار میرود:
- ترمیم دندانهای ترکخورده یا شکسته
- اصلاح دندانهای ساییده شده به دلیل استفاده نادرست (مانند جویدن ناخن یا دندانقروچه)
برای پر کر دن دندان، ابتدا دندانپزشک ناحیه اطراف دندانی که باید پر شود با ماده بیحسی موضعی بیحس مینماید. سپس مراحل زیر را انجام میدهد:
- قسمت پوسیده دندان را با استفاده از دریل یا لیزر برمیدارد.
- ناحیه دردناک را بررسی میکند تا اطمینان حاصل شود که تمام پوسیدگی برداشته شده است.
- پس از حذف پوسیدگی، فضای خالی را برای پر کردن آماده کرده و حفره را از باکتری و مواد زائد تمیز میکند.
- اگر پوسیدگی نزدیک ریشه باشد، ممکن است دندانپزشک ابتدا لایهای از مواد مانند گلاس آینومر، کامپوزیت رزین یا سایر مواد را برای محافظت از عصب روی دندان قرار دهد.
مراحل پر کردن دندان در پر کردنهای همرنگ دندان، مواد ترمیمی به صورت لایهلایه روی دندان قرار میگیرند و هر لایه با نور مخصوص محکم میشود. در پایان، دندانپزشک مواد پر کننده را به شکل دندان طبیعی درمیآورد، اضافات را برمیدارد و سطح آن را صیقل میدهد تا کاملاً صاف و طبیعی شود.
انواع مواد پر کردن دندان؛ از آمالگام تا پر کننده سرامیک!
امروزه مواد مختلفی برای پر کردن دندان وجود دارد. اسم مواد پر کردن دندان در انواع مختلف به شرح زیر است:
- آمالگام
- پر کنندههای کامپوزیت
- گلاس آینومر
- مواد پر کننده طلا
- مواد پر کننده سرامیکی
مکان دندانپزشکی، میزان پوسیدگی، هزینه مواد پر کننده، پوشش بیمه و توصیه دندانپزشک در انتخاب نوع پر کردن مناسب نقش دارند. در ادامه به توضیح هر یک از انواع مواد پر کردن دندان را میپردازیم.
1 ـ مواد پر کننده طلا؛ بهترین ماده برای پر کردن دندان!
پر کنندههای طلایی معمولاً بهترین ماده برای پر کردن دندان در نواحی پشتی هستند. مواد پر کننده طلا بسیار مقاوم و بادوام است و سالها بدون تغییر شکل و خوردگی در دندان باقی میماند. برای ساخت پر کننده طلا، ابتدا دندانپزشک از حفره دندان قالب میگیرد. سپس، قالب را به آزمایشگاه میفرستند تا مواد پر کننده طلا ساخته شود. پس از آماده شدن، دندانپزشک پر کننده طلا را با سیمان دندانی در دندان قرار میدهد. پر کننده طلا از سایر مواد گرانتر است. اما به دلیل استحکام و دوام بالایی که دارد، انتخاب خوبی برای دندانهای عقبی است. جدول مزایا و معایب پر کننده طلا را در ادامه ببینید:
مزایای پر کننده طلا |
معایب پر کننده طلا |
پر کنندههای طلا حداقل 10 تا 15 سال و معمولاً بیشتر عمر میکنند و در برابر خوردگی مقاوم هستند. | پرکردن با مواد طلا گرانتر از سایر مواد پر کننده است و ممکن است هزینه آنها تا 10 برابر بیشتر از پرکردن با آمالگام نقرهای باشد. |
پر کنندههای طلا در برابر فشارهای جویدن تحمل و مقاومت بالایی دارند. | برای قرار دادن مواد پر کننده طلا حداقل دو جلسه مراجعه به دندانپزشک ضروری است. یعنی زمان بیشتری نیاز دارد. |
برخی از بیماران پر کنندههای طلایی را از نظر ظاهری جذابتر از پر کنندههای آمالگام نقرهای میدانند. | بیشتر بیماران از پر کنندههای فلزی (طلایی) خوششان نمیآید و ترجیح میدهند پر کنندههایی با رنگ طبیعی دندانها داشته باشند. |
توجه داشته باشید که اگر پرکردن طلایی کنار پرکردن آمالگام نقرهای قرار گیرد، احتمال دارد درد تیز و کوتاهی به نام شوک گالوانیک ایجاد شود. شوک گالوانیک به دلیل واکنش فلزات با بزاق و تولید جریان الکتریکی است. اما بهندرت رخ میدهد.
2 ـ جنس ماده پر کردن دندان آمالگام را بشناسید؛ ترکیبی از جیوه و آلیاژهای دیگر!
جنس مواد پر کردن دندان آمالگام از ترکیب جیوه و آلیاژ نقره، قلع، مس و سایر فلزات ساخته میشود. آمالگام دوام بالایی دارد و از 150 سال پیش برای پر کردن دندانها استفاده میشود. پر کننده آمالگام از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است و معمولاً بین 15 تا 20 سال ماندگاری دارد. مزایا و معایب آمالگام را در جدول زیر بخوانید تا بهتر تصمیم بگیرید:
مزایای پر کردن دندان با آمالگام |
معایب پر کردن دندان با آمالگام |
پرکردنهای نقرهای حداقل 10 تا 15 سال عمر میکنند و معمولاً از پرکردنهای کامپوزیت (همرنگ دندان) طولانیتر میمانند. | پرکردن با نقره یا آمالگام با رنگ طبیعی دندانها تطابق ندارد. |
پر کنندههای آمالگام میتوانند فشارهای جویدن را تحمل کنند و استحکام زیادی دارند. | برای قرار دادن آمالگام، گاهی باید بخشهای سالم دندان برداشته شوند تا فضای کافی برای قرار دادن پر کننده ایجاد شود. |
ممکن است آمالگام ارزانتر از پرکردن با کامپوزیت باشند. | مواد آمالگام ممکن است رنگ خاکی به دندانهای اطراف بدهند. |
آمالگام ممکن است به دلیل انبساط و انقباض در اثر دمای مایعات گرم و سرد باعث ترک یا شکستگی دندان شود. این انبساط و انقباض در آمالگام بیشتر از سایر مواد پر کننده است. | |
حدود 1% از افراد به جیوه موجود در پر کننده آمالگام حساسیت دارند. |
پر کننده آمالگام معمولاً برای دندانهای پشتی (دندانهای جویدن) استفاده میشود. جیوه موجود در آمالگام مقادیر کمی بخار جیوه آزاد میکند که میتواند از طریق تنفس وارد ریهها شود. میزان بالای بخار جیوه میتواند اثرات منفی بر مغز و کلیهها داشته باشد.
با این حال، مطالعات نشان دادهاند که هیچ ارتباطی بین پرکردنهای آمالگام و مشکلات سلامتی وجود ندارد و FDA این نوع پرکردن را برای بزرگسالان و کودکان بالای 6 سال ایمن میداند. البته پر کردن با آمالگام برای زنان باردار یا شیرده استفاده نمیشود.
3 ـ ماده پر کردن دندان کامپوزیت؛ قوی است اما به اندازه آمالگام دوام ندارد!
پر کنندههای کامپوزیت قوی هستند. اما به اندازه آمالگام دوام ندارد. کامپوزیت همرنگ دندان است و از ترکیب پودر شیشه، کوارتز، سیلیکا یا سایر ذرات سرامیکی با پایه رزینی ساخته میشوند. پس از آمادهسازی دندان، کامپوزیت به ناحیه موردنظر متصل شده و با تاباندن نور مخصوص سفت میشود. دندانپزشک رنگ پر کننده را مطابق با رنگ طبیعی دندان بیمار انتخاب میکند. ممکن است با گذشت زمان این پر کنندههای کامپوزیت دچار تغییر رنگ شوند. مزایا و معایب ماده پر کردن دندان کامپوزیت به شرح زیر است:
مزایای ماده پر کردن دندان کامپوزیت |
معایب ماده پر کردن دندان کامپوزیت |
رنگ پر کنندههای کامپوزیت به خوبی با رنگ دندانهای طبیعی هماهنگ میشود و برای دندانهای جلویی یا قسمتهای قابل مشاهده دندان بسیار مناسب است. | پر کنندههای کامپوزیت در مقایسه با آمالگام ماندگاری کمتری دارند (حداقل 5 سال در مقایسه با 10 تا 15 سال برای آمالگام) و ممکن است تحت فشار جویدن یا در صورت استفاده برای حفرههای بزرگ سریعتر فرسوده شوند. |
از کامپوزیت علاوه بر پر کردن پوسیدگی، میتوان برای ترمیم دندانهای شکسته، ترک خورده یا ساییده شده نیز استفاده کرد. | فرآیند قرار دادن مواد کامپوزیت ممکن است تا 20 دقیقه بیشتر از آمالگام زمان ببرد. |
معمولاً هنگام آمادهسازی دندان برای پر کردن، بخش کمتری از ساختار دندان نسبت به آمالگام برداشته میشود.
|
اگر کامپوزیتها برای اینله یا آنله استفاده شوند احتمالاً بیش از یک بار باید به دندانپزشک مراجعه کرد.
|
پر کننده کامپوزیت به صورت میکرو- مکانیکی به ساختار دندان متصل میشود و پشتیبانی بیشتری فراهم میکند. | در برخی قسمتهای دندان، ممکن است مواد کامپوزیت از دندان جدا شوند.
|
از دیگر معایب کامپوزیت این است که دو برابر بیشتر از آمالگام هزینه دارد. علاوه بر کامپوزیت رزینی، دو نوع دیگر پر کننده همرنگ دندان وجود دارد. در ادامه به توضیح این دو مدل پر کننده یعنی سرامیک و گلاس آینومر میپردازیم که از بهترین مواد برای پر کردن دندان هستند.
4 ـ بهترین مواد پر کردن دندان با گلاس آینومر؛ به پیشگیری از پوسیدگی کمک میکند!
پر کنندههای گلاس آینومر نوعی پیوند شیمیایی با دندان ایجاد میکنند که باعث آزاد شدن فلوراید میشود. آزاد شدن فلوراید به پیشگیری از پوسیدگی بیشتر دندان کمک مینماید. مزایا و معایب گلاس آینومر به شرح زیر است:
مزایای پر کردن دندان با گلاس آینومر |
معایب پر کردن دندان با گلاس آینومر |
گلاس آینومر ماده فلوراید آزاد میکند و مانع از پوسیدگی بیشتر دندان کمک میشود. | ضعیفتر از کامپوزیت رزین است و مقاومت کمتری در برابر سایش و شکستگی دارد. |
برای پر کردن دندانهای کودکان و دندانهای زیر خط لثه بسیار مناسب است. | معمولاً بین 5 سال یا کمتر دوام میآورد. |
هزینه پر کردن با آینومر معمولاً با پر کردنهای کامپوزیت برابر است. | برای استفاده از گلاس آینومر در کودکان، دندان همچنان نیاز به تراشیدن پوسیدگی و آمادهسازی دارد. |
مدلهای جدید گلاس آینومر دوام بیشتری دارند و در نواحی مناسب عملکردی مشابه کامپوزیت دارند. از گلاس آینومر معمولاً برای دندانهای شیری یا سطوح غیرجویدنی، مانند اطراف گردن دندانها استفاده میشود.
5 ـ پر کننده سرامیکی؛ از فناوری دیجیتال استفاده میشود!
امروزه تیم دندانپزشکی میتواند با استفاده از فناوری دیجیتال به نام CADCAM نوعی پر کننده سرامیکی را طراحی و آماده کرده که کامل بر روی دندان قرار میگیرد. فرآیند درمان با بهترین ماده پر کردن دندان سرامیک یا پرسلن در یک یا دو جلسه انجام میشود. همچنین، بهترین ماده پر کردن دندان پرسلن را در آزمایشگاه میسازند. اما در این حالت حداقل به دو جلسه مراجعه به دندانپزشک نیاز است. در جدول زیر مزایا و معایب پر کننده سرامیکی را ملاحظه نمایید:
مزایای پر کننده سرامیک |
معایب پر کننده سرامیک |
سرامیکها نسبت به مواد کامپوزیت رزین مقاومتر در برابر لکهها هستند. | پر کننده سرامیکی به اندازه پر کردن با طلا هزینهبر است. |
پر کننده سرامیکی معمولاً بیش از 15 سال دوام میآورد. | سرامیک در مقایسه با مواد دیگر، ممکن است در برابر فشار زیاد یا ضربه آسیبپذیرتر باشد. |
سرامیکها به خوبی با رنگ دندان طبیعی تطبیق مییابند و ظاهری طبیعی دارند. |
همچنین، پر کننده پرسلن قابلیت رنگآمیزی دارد و با رنگ طبیعی دندان بیمار هماهنگ میشود.
قیمت پر کردن دندان با مواد سفید و سیاه؛ به میزان پوسیدگی، نوع مواد و تخصص دندانپزشک بستگی دارد!
قیمت پر کردن دندان با مواد سفید (کامپوزیت) یا سیاه (آمالگام) به سطوح دندان آسیبدیده، محل قرارگیری دندان، نوع مواد استفاده شده، تجربه و تخصص دندانپزشک و همچنین مدت زمان مورد نیاز برای انجام درمان بستگی دارد. در جدول زیر قیمت تقریبی پر کردن دندان با مواد مختلف بیان شده است:
نوع مواد پر کننده |
هزینه پر کردن |
ترمیم آمالگام یک سطحی یا کلاس پنج | 960 هزار تومان |
ترمیم آمالگام دو سطحی | 1 میلیون تومان |
ترمیم کامپوزیت یک سطحی یا کلاس پنج | 1.5 میلیون تومان |
ترمیم کامپوزیت دو سطحی یا کلاس سه | 1 میلیون و 700 هزار تومان |
ترمیم کامپوزیت سه سطحی یا کلاس چهار | 1 میلیون و 700 هزار تومان |
بیلداپ دندان با آمالگام | 1 میلیون و 500 هزار تومان |
بیلداپ دندان با کامپوزیت | 1 میلیون و 900 هزار تومان |
برای دندانهایی که نیاز به بیلداپ یا پین داخل کانال دارند، قیمت مواد پر کننده دندان و هزینهها به علت نیاز به فرآیندهای اضافی مانند تقویت ساختار دندان افزایش مییابد. در عین حال، انتخاب مواد سفید به دلیل ظاهر طبیعیتر و ویژگیهای خاص (مثل تطبیق رنگ با دندانهای طبیعی) معمولاً هزینه بیشتری نسبت به آمالگام خواهد داشت.
مراقبت بعد از پر کردن دندان؛ رعایت بهداشت دهان و دندان در اولویت است!
برای مراقبت بعد از پر کردن دندان و جلوگیری از مشکلات بعدی، رعایت بهداشت دهان و دندان بسیار اهمیت دارد. در ادامه نکات سادهای برای مراقبت از پر کردن دندان ارائه شده است:
- مسواک زدن با خمیر دندان حاوی فلوراید حداقل دو بار در روز.
- استفاده از نخ دندان روزانه برای تمیز کردن بین دندانها.
- استفاده از دهانشویه ضدباکتری برای جلوگیری از رشد باکتریها.
- مراجعه منظم به دندانپزشک برای تمیز کردن دندانها و بررسی وضعیت پرکردگیها.
اگر دندانپزشک مشکوک باشد که پرکردگی دندان نشت کرده یا ترک خورده، رادیوگرافی را برای ارزیابی انجام خواهد داد. اگر بعد از پر کردن، دندانتان حساس شد یا لبه آن را تیز احساس کردید یا پرکردگی دچار آسیب شد، فوراً با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
با درمانگاه تخصصی شبانه روزی تاج ایمنترین خدمات دندانپزشکی را تجربه کنید!
در این مقاله انواع مختلف مواد پر کردن دندان شامل آمالگام، کامپوزیت، گلاس آینومر، طلا و سرامیک بررسی شدند. هرکدام از این مواد پر کننده دندان، مزایا و معایب خاص خود را دارند. انتخاب بهترین گزینه مواد برای پر کردن دندان بستگی به شرایط دندان و اولویتهای فردی دارد. برای دستیابی به نتایج بهینه و دوام بیشتر، مشاوره با دندانپزشک متخصص الزامی است.
توجه به مراقبتهای بعد از پر کردن از اهمیت بالایی دارد. اگر به دنبال خدمات دندانپزشکی با کیفیت و حرفهای هستید، درمانگاه دندانپزشکی شبانهروزی تاج با بهترین تجهیزات و متخصصان در خدمت مراجعان عزیز است. با راههای ارتباطی زیر با کارشناسان کلینیک دندانپزشکی تاج در تماس باشید:
آدرس کلینیک دندانپزشکی تاج: جنتآباد مرکزی، تقاطع نیایش (چهارراه ایرانپارس) طبقه فوقانی بانک سپه، پلاک 2
صفحه اینستاگرام کلینیک دندانپزشکی تاج: https://instagram.com/dentaj_clinic
در دندانپزشکی شبانه روزی تاج تجربهای بیدردسر و نتیجهای ایدهآل را در خدمات تخصصی ترمیم دندان تجربه کنید.
سؤالات رایج
آموزش پر کردن دندان در خانه ایمنی دارد؟
پر کردن دندان باید زیرنظر دندانپزشک و در شرایط استریل انجام شود. پر کردن دندان نیاز به تخصص، تجهیزات خاص و مواد استاندارد دارد. آموزش پر کردن دندان در خانه ممکن نیست و خطراتی جدی به دنبال دارد.
مواد پر کننده دندان خانگی جای درمان پزشکی را میگیرد؟
مواد پرکننده دندان خانگی به صورت غیررسمی یا به عنوان درمان موقت استفاده میشوند. مواد پر کننده دندان خانگی جایگزین پرکردن دندان زیرنظر دندانپزشک نمیشود. از خرید مواد پر کننده دندان برای درمان خانگی خودداری نمایید.
آیا میتوان دندانهای شیری کودک را با گلاس آینومر پر کرد؟
بله، گلاس آینومر برای دندانهای شیری مناسب است، زیرا با آزادسازی فلوراید از پوسیدگی بیشتر جلوگیری میکند.
بهترین ماده برای پر کردن دندانهای جلو چیست؟
کامپوزیت و سرامیک به دلیل تطابق بهتر با رنگ طبیعی دندانها، بهترین مواد برای پر کردن برای دندانهای جلویی است.
آیا میتوان پر کردن دندان قدیمی را تعویض کرد؟
بله، در صورتی که پر کردن قدیمی خراب شده یا نشتی داشته باشد، دندانپزشک میتواند آن را با مواد جدید جایگزین کند.
آیا مواد پر کننده دندان باعث حساسیت میشوند؟
بله، ممکن است مواد پر کننده دندان در چند روز اول پس از پر کردن دندان کمی حساسیت ایجاد نمایند. اما معمولاً موقتی است.