دندان‌های عقل به دلیل رویش دیر هنگام و عدم دسترسی به آن‌ها، مستعد پوسیدگی هستند. نشانه‌های اولیه پوسیدگی دندان عقل شامل حساسیت، تحریک، درد در لثه یا فک، تغییر رنگ و موارد دیگر است. رویکردهای درمانی بر اساس شدت پوسیدگی، از پر کردن تا استخراج متفاوت است.
پرکردن دندان می‌تواند دندان‌های عقل با پوسیدگی خفیف را نجات دهد، در حالی که جراحی دندان عقل یک گزینه برای موارد شدید است. اقدامات پیشگیرانه مانند مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و معاینات منظم می‌تواند به جلوگیری از مشکلات پوسیدگی دندان عقل کمک کند. در ادامه این نوشتار قصد داریم تمامی نکات پیرامون پوسیدگی دندان عقل را بررسی کنیم و سوالات پرتکرار در مورد این دندان را پاسخ دهیم:
پوسیدگی دندان عقل چطور اتفاق می‌افتد؟
پوسیدگی دندان عقل یک بیماری دندانی است که با خراب شدن یا آسیب دیدن دندان عقل در اثر باکتری‌ها، اسیدها و سایر مواد مضر در دهان مشخص می‌شود. در این نوع پوسیدگی مینای محافظ دندان توسط اسیدهای تولید شده توسط باکتری‌ها فرسایش می‌یابد و منجر به ایجاد حفره یا سوراخ در سطح دندان می‌شود.
مکان و موقعیت دندان عقل می‌تواند آن‌ها را مستعد پوسیدگی کند، زیرا در پشت دهان شما قرار دارند. البته باید توجه داشته باشید که تمامی دندان‌ها ممکن است دچار پوسیدگی شوند. برای مثال بسیاری از افراد به دلایل مختلف ممکن است دچار پوسیدگی دندان جلو شوند.
چرا دندان‌های عقل مستعد پوسیدگی هستند؟
دندان‌های عقل آخرین دندان‌های بزرگسالی هستند که معمولاً بین 17 تا 21 سالگی ظاهر می‌شوند. در انواع پوسیدگی دندان عقل رویش دیرهنگام آن‌ها را مستعد پوسیدگی و سایر مشکلات دندانی از جمله حفره دندان می‌کند. از دلایل پوسیدگی دندان عقل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
محل دسترسی؛ دندان عقل در انتهای فک قرار دارد
دندان‌های عقل در پشت دهان قرار دارند، از این رو دسترسی به آن‌ها برای تمیز کردن سخت‌تر است. دشواری در تمیز کردن این دندان‌ها احتمال بروز عوارض زیر را افزایش می‌دهد:
- تجمع پلاک
- تجمع ذرات غذا و باکتری‌ها
- پوسیدگی دندان
- بیماری لثه
- تارتار
- سایر مسائل دندانپزشکی
از این رو بهتر است در زمان مسواک زدن و نخ دندان کشیدن این دندان را با وسواس بیشتری تمیز کنید. برای اطمینان از تمیز شدن می‌توانید از دهانشویه نیز استفاده کنید.
بهداشت ضعیف دهان عامل اصلی پوسیدگی دندان عقل
یکی از دلایل اصلی پوسیدگی دندان عقل، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است. همانطور که قبلا ذکر شد، تمیز کردن صحیح دندان‌های عقل به دلیل قرار گرفتن آن‌ها در پشت دهان می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. اقدامات ناکافی بهداشت دهان، مانند مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، می‌تواند به پوسیدگی دندان عقل کمک کند. نادیده گرفتن مراقبت مناسب از دهان به باکتری‌ها اجازه رشد می‌دهد و احتمال ایجاد حفره را افزایش خواهد داد.
رویش دیرهنگام و نهفته دندان و رشد باکتری‌ها
رویش دیرهنگام دندان عقل می‌تواند به نهفته شدن آن‌ها کمک کند، به این معنی که فضای کافی برای رویش درست وجود نداشته باشد یا به طور کامل یا در موقعیت صحیح بیرون نیایند. دندان عقل نهفته می‌تواند فضایی ایجاد کند که یک محیط ایده‌ال برای رشد برای باکتری‌ها است. این باکتری‌ها منجر به ایجاد حفره و سایر مشکلات دندانی می‌شوند که در چنین مواردی کشیدن دندان عقل نهفته توصیه می‌شود.
فشار به دیگر دندان‌ها و عدم فضای کافی برای رعایت بهداشت
دندان عقل همچنین می‌تواند باعث شلوغی دندان‌ها در دهان شود که این امر تمیز کردن صحیح دندان‌های اطراف را دشوار کند و منجر به افزایش خطر پوسیدگی برای دندان عقل و همچنین برای دندان‌های مجاور شود.
عادات غذایی نامناسب و تولید اسیدهای پوسیده کننده دندان
مصرف رژیم غذایی سرشار از غذاها و نوشیدنی‌های شیرین به طور قابل توجهی به پوسیدگی دندان کمک می‌کند. قندها و کربوهیدرات‌ها باکتری‌های مضر دهان را تغذیه می‌کنند و سپس اسیدهایی تولید می‌کنند که مینای دندان را از بین می‌برند. دندان عقل به دلیل محل قرارگیری ممکن است در برابر این حمله اسیدی آسیب‌پذیر باشد.
خشکی دهان و عدم تولید بزاق برای مقابله با اسید باکتری‌ها
یکی دیگر از عواملی که می‌تواند در پوسیدگی دندان عقل نقش داشته باشد، خشکی دهان است که به دلیل کمبود بزاق ایجاد می‌شود. مواد موجود در بزاق همچنین به مقابله با اسید تولید شده توسط باکتری‌ها کمک می‌کند و با شستن ذرات غذا و پلاک دندان از پوسیدگی جلوگیری می‌کند.
شما می‌توانید در صورت ابتلا به پوسیدگی دندان عقل یا پوسیدگی سطحی دندان جلو در اسرع وقت برای درمان اقدام کنید. دندانپزشکی‌هایی مانند کلینیک تاج که در لیست بهترین دندانپزشکی شبانه روزی غرب تهران جای دارد، گزینه‌ای عالی برای مواقعی است که به صورت ناگهانی دچار درد و ناراحتی شدید دندانی شده‌اید.
علائم پوسیدگی دندان عقل، چه زمانی به دندانپزشک مراجعه کنیم؟
شناسایی علائم پوسیدگی دندان عقل برای درمان به موقع دندان ضروری است. نشانه‌های اولیه پوسیدگی چه در پوسیدگی دندان کودکان که هنوز دندان عقل در دهان آن‌ها رویش نکرده است و چه در دندان عقل بزرگسالان متفاوت است و شامل موارد زیر می‌شود:
- درد مداوم و ضربان دار در پشت دهان
- حساسیت به غذاهای گرم، سرد یا شیرین
- مشکل در باز کردن دهان
- وجود لکه‌های سفید روی دندان
- لکه‌های تیره یا سوراخ‌های قابل مشاهده روی سطح دندان عقل
- بوی بد دهان یا طعم نامطبوع در دهان که با رعایت بهداشت دهان بهبود نمی یابد.
- التهاب و تورم لثه اطراف دندان عقل
- درد فک بالا یا پایین
توجه به این علائم اولیه بسیار مهم است، زیرا پرداختن به پوسیدگی دندان عقل در مراحل اولیه می‌تواند به جلوگیری از پیشرفت آن کمک کند.
درمان پوسیدگی دندان عقل؛ از پر کردن تا حذف دندان
در مورد درمان پوسیدگی دندان عقل یا پوسیدگی دیگر دندان‌ها مانند پوسیدگی پشت دندان جلو، رویکردهای متفاوتی بر اساس شدت وجود دارد که بسته به خفیف یا شدید بودن متفاوت است. برای دندان عقل با پوسیدگی خفیف، چندین گزینه درمانی عبارتند از:
پرکردن دندان پوسیده با مواد ترمیمی
پر کردن دندان یک گزینه درمانی برای دندان عقل با پوسیدگی خفیف است که در آن قسمت پوسیده بافت دندان برداشته می‌شود و ناحیه با مواد ترمیمی پر می‌شود. پرکننده‌ها می‌توانند حفره ایجاد شده را پر کرده و از پوسیدگی بیشتر جلوگیری کنند.
توجه به این نکته مهم است که پر کردن دندان همیشه گزینه مناسبی برای دندان عقل نیست. در مواردی که دندان به شدت پوسیده شده است یا موقعیت دندان مشکل‌ساز است، برداشتن دندان عقل ممکن است اقدام ارجح باشد که در قسمت‌های بعدی به آن پرداخته خواهد شد.
فلوراید تراپی؛ روشی برای بازسازی مجدد مینای دندان
فلوراید تراپی ممکن است در برخی موارد برای پوسیدگی‌های جزئی توصیه شود. فلوراید به بازسازی مجدد مینای دندان و جلوگیری از پوسیدگی زودرس کمک می‌کند. باید گفت که این روش برای پوسیدگی‌های شدید مناسب نیست.
در موارد پوسیدگی شدید دندان عقل، درمان‌های زیر لازم است:
درمان کانال ریشه یا عصب کشی دندان عقل
اگر پوسیدگی ریشه دندان اتفاق افتاده باشد، جایی که اعصاب و عروق خونی در آن قرار دارند، ممکن است به عصب کشی نیاز باشد. در این روش پالپ عفونی برداشته می‌شود و دندان با روکش بسته می‌شود. یک روکش تمام قسمت قابل مشاهده دندان را می‌پوشاند و شکل، اندازه و استحکام آن را بازیابی می‌کند. البته زمانی عصب کشی دندان عقل انجام می‌شود که نیازی به کشیدن این دندان نباشد. به عبارتی دیگر رویش کامل دندان عقل برای سایر دندان‌ها و استخوان فک مزاحمتی ایجد نکند.
کشیدن دندان عقل؛ آخرین راه‌حل
در مواردی که دندان عقل به شدت پوسیده است و دندان قابل ترمیم نیست، کشیدن دندان اغلب گزینه پیشنهادی است. برداشتن دندان عقل یک عمل جراحی است که توسط دندانپزشک تحت بی‌حسی موضعی یا اکسید نیتروژن انجام می‌شود. این فرآیند شامل برداشتن کل دندان از فک است.
تصمیم به کشیدن دندان عقل از عوارض بیشتر جلوگیری می‌کند و از سلامت کلی دهان محافظت می‌کند. گفتنی
صرف نظر از شدت پوسیدگی، اقدام به موقع حیاتی است. اگر به پوسیدگی دندان عقل مشکوک هستید، فوراً به دنبال مراقبت از دندان باشید. دندانپزشک شما وضعیت را ارزیابی می‌کند و بر اساس سطح پوسیدگی، موقعیت دندان و سلامت کلی دهان، درمان مناسب را توصیه می‌کند.
عوارض پوسیدگی دندان عقل درمان نشده
پوسیدگی دندان عقل درمان نشده می‌تواند منجر به طیف وسیعی از عوارض جدی شود و با پیشرفت پوسیدگی، می‌تواند منجر به بیماری لثه و عفونت شود. عدم مراجعه به درمان فوری برای دندان عقل پوسیده ممکن است نیاز به اقدامات گسترده دندانپزشکی مانند جراحی دندان عقل برای اصلاح این مشکلات داشته باشد.
نکاتی برای جلوگیری از پوسیدگی دندان عقل
در حالی که گزینه‌های درمانی برای پوسیدگی دندان عقل در دسترس است، جلوگیری از پوسیدگی دندان عقل نیز می‌تواند یک اقدام مناسب برای به حداقل رساندن خطر ایجاد حفره دندان عقل باشد. در ادامه چند نکته برای پیشگیری از پوسیدگی دندان عقل آورده شده است:
- دندان‌های خود را به طور مرتب با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید تا تمیز نگه داشته شود و خطر پوسیدگی کاهش یابد.
- هر روز نخ دندان بکشید تا پلاک و ذرات غذای گیر افتاده بین دندان‌ها از جمله دندان عقل را از بین ببرید.
- از دهانشویه ضد عفونی کننده یا آب نمک گرم برای از بین بردن باکتری‌ها و خوشبو شدن نفس خود استفاده کنید.
- آب زیادی بنوشید تا غذا و باکتری‌ها را از دندان‌ها و بافت لثه دور کنید.
- از استعمال دخانیات خودداری کنید، زیرا این امر می‌تواند به ایجاد پوسیدگی دندان کمک کند.
- از خوردن غذاها و نوشیدنی‌های شیرین که ممکن است داخل لثه‌ها گیر کرده و رشد باکتری‌ها را تحریک کند، خودداری کنید.
- به طور منظم برای معاینات و تمیز کردن دندان به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا مطمئن شوید که هر گونه مشکل بالقوه در مورد دندان عقل شما قبل از بدتر شدن و نیاز به درمان‌های تهاجمی‌تر تشخیص داده شده و زودتر برطرف می‌شود.
با رعایت این نکات می‌توانید دندان عقل خود را سالم نگه دارید و خطر عفونت و پوسیدگی دندان عقل را کاهش دهید.
یادداشت پایانی؛ دریافت خدمات کامل دندانپزشکی در کلینیک شبانه روزی تاج
پوسیدگی دندان عقل ممکن است یک مشکل رایج باشد. با درک چالش‌های منحصر به فردی که دندان عقل شما را مستعد پوسیدگی می‌کند، شناسایی علائم اولیه پوسیدگی و جستجوی درمان سریع، می‌توانید از سلامت دهان خود محافظت کنید. به خاطر داشته باشید که درمان و پیشگیری ابزار عالی هستند، بنابراین قدرت این رویکردها برای سالم نگه داشتن دندان عقل و کل دندان‌ها را دست کم نگیرید.
برای درمان پوسیدگی دندان عقل لازم است به دندانپزشک مراجعه کنید. اگر فرصت کافی برای رسیدگی به این عارضه را ندارید، می‌توانید در هر ساعت شبانه روز و حتی روزهای تعطیل به یک دندانپزشکی شبانه روزی مراجعه کنید. دندانپزشکی شبانه روزی تاج با ارائه خدمات درمانی و زیبایی در هر زمان از شبانه روز آماده ارائه خدمات به بیماران است.
می‌توانید برای دریافت نوبت دندانپزشکی به سایت یا ایمیل دندانپزشکی شبانه روزی تاج مراجعه کرده یا به صورت حضوری به این دندانپزشکی مراجعه کنید:
- آدرس دندانپزشکی شبانه روزی تاج: جنت آباد مرکزی، تقاطع نیایش (چهار راه ایرانپارس) طبقه فوقانی بانک سپه، پلاک ۲
- آدرس صفحه اینستاگرام کلینیک شبانه روزی دندانپزشکی تاج
سوالات متداول در مورد پوسیدگی دندان عقل
اگر دندان عقل پوسیده شود چه اتفاقی می‌افتد؟
اگر دندان عقل پوسیده شود، می‌تواند منجر به ایجاد حفره یا سوراخ روی سطح آن‌ها شود. این پوسیدگی می‌تواند باعث عفونت و بیماری لثه و از دست دادن دندان در صورت عدم درمان شود. انجام اقدامات به موقع برای حفظ سلامت دهان و دندان ضروری است.
آیا دندان عقل پوسیده باید برداشته شود؟
دندان عقل پوسیده به دلیل خطر درد و عفونت متورم باید در اسرع وقت برداشته شود. پوسیدگی دندان عقل همچنین می‌تواند منجر به پوسیدگی دندان‌های سالم مجاور شود که دندان درد و سایر عوارض را به همراه دارد.
آیا پوسیدگی دندان عقل را می‌توان پر کرد یا باید آن را کشید؟
این موارد به شدت پوسیدگی دندان عقل و وضعیت دندان عقل شما بستگی دارد. دندانپزشک شما ممکن است بر اساس ارزیابی و ارزیابی بیشتر در مورد درمان مناسب تصمیم‌گیری کند.
